Bệnh Alzheimer giai đoạn cuối – Những vấn đề cần lưu ý

   Bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer giai đoạn cuối thường mất hầu hết khả năng sinh hoạt hằng ngày như đi lại, vệ sinh, ăn uống… Vì thế, việc chăm sóc cũng khó khăn hơn bình thường. Vậy cần làm gì để người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn, người thân cũng không quá mệt mỏi? Cùng tham khảo bài viết dưới đây để có kiến thức cơ bản về hội chứng này. 

   Giống như tên gọi, “kẻ đánh cắp ký ức”, Alzheimer khiến trí nhớ con người giảm sút. Không chỉ vậy, nó còn ảnh hưởng rất lớn đến suy nghĩ, hành động của bệnh nhân. Hiện chưa có cách nào để đảo ngược quá trình diễn biến của bệnh, đặc biệt khi bệnh đang ở giai đoạn cuối. Tuy nhiên, nắm được những thông tin cần thiết sẽ giúp cuộc sống người bệnh nhẹ nhàng hơn. 

I – Các giai đoạn của bệnh Alzheimer

   Bệnh Alzheimer biến chuyển qua 7 giai đoạn. Cơ cấu này phát triển bởi Tiến sĩ Y khoa Barry Reisberg – Giám đốc lâm sàng tại New York.  

I.1 – Giai đoạn 1: Không có triệu chứng nào rõ ràng

   Ở giai đoạn đầu này, không có một triệu chứng nào ở người bệnh. Bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh cũng như không có dấu hiệu suy giảm trí nhớ. 

I.2 – Giai đoạn 2: Biểu hiện rất nhẹ

   Trí nhớ ở giai đoạn này có thể suy giảm đôi chút. Một số biểu hiện nhẹ thường gặp bao gồm quên chìa khóa, quên một số từ ngữ… Các  triệu chứng “tinh tế” này không ảnh hưởng quá nhiều đến cuộc sống thường ngày của bệnh nhân. Tuy nhiên, đây không phải hoàn toàn là triệu chứng của Alzhimer. Có thể đó là những biểu hiện bình thường trong quá trình lão hóa. 

I.3 – Giai đoạn 3: Bắt đầu có dấu hiệu suy giảm nhận thức

   Ở giai đoạn 3, bệnh nhân có nhiều dấu hiệu để người thân có thể dễ dàng nhận biết hơn như: 

• Làm việc kém tập trung
• Ghi nhớ được rất ít thông tin 
• Hay làm mất đồ đạc 
• Không thể nhớ tên của người lạ 
• Gặp khó khăn khi bày tỏ suy nghĩ, thiếu vốn từ ngữ
• Hỏi lại nhiều lần cùng một câu hỏi… 

   Khi có những dấu hiệu nói trên, người thân có thể đưa ngay bệnh nhận đến xét nghiệm lâm sàng để được bác sĩ thăm khám tổng quát và cụ thể nhất.

I.4 – Giai đoạn 4: Suy giảm nhận thức ở mức độ vừa phải

   Khi bước đến giai đoạn 4, những dấu hiệu ở giai đoạn 3 sẽ trở nên rõ ràng hơn. Đồng thời, sẽ có thêm nhiều dấu hiệu mới. Cụ thể, người bệnh sẽ: 

• Không thể nhớ toàn bộ thông tin về bản thân
• Tỏ ra lãnh cảm với mọi thứ xung quanh 
• Gặp khó khăn trong quá trình tư duy, tính toán 
• Không thể nhớ các sự kiện gần đây đã diễn ra

   Rơi vào trường hợp này, người thân nên có cách biện pháp để đảm bảo an toàn cho người bệnh. Một số hành động có thể làm như không để họ một mình lái xe, không để họ quản lý tài sản vì dễ bị lợi dụng… 

I.5 – Giai đoạn 5: Giai đoạn giữa – Suy giảm nhận thức khá trầm trọng

   Bước vào giai đoạn 5, người nhà cần thực sự kiên nhẫn. Người bệnh rất cần sự giúp đỡ trong sinh hoạt hằng ngày. Bởi, giai đoạn này, họ sẽ có biểu hiện như: 

• Không nhớ thông tin quan trọng như trường từng học, số điện thoại, địa chỉ nơi ở hiện tại…
• Nhầm lẫn về các thứ trong ngày, các mùa trong năm. 
• Khó khăn trong việc lựa chọn trang phục…

I.6 – Giai đoạn 6: Thay đổi lớn về tính cách, suy giảm nhận thức trầm trọng

   Ảo tưởng là biểu hiện rõ ràng nhất khi bệnh nhân đang ở giai đoạn này. Do đó, người nhà cần rất kiên nhẫn và nhẹ nhàng khi nói chuyện với bệnh nhân. Họ có thể có các biểu hiện như: 

• Dễ đi lạc, đi lang thang
• Đôi lúc quên tên vợ/chồng, người thân
• Có thể nhận ra mặt nhưng quên tên người 
• Hay lặp đi lặp lại các hành động như xé giấy, bứt tai…

I.7 – Giai đoạn 7: Giai đoạn rất nghiêm trọng

   Giai đoạn 7 hay được gọi là giai đoạn cuối của bệnh. Người bệnh lúc này rất cần sự giúp đỡ trong sinh hoạt thường ngày, từ ăn uống đến hỗ trợ vấn đề vệ sinh. Vì giai đoạn này rất nghiêm trọng, nên hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn để người nhà có kiến thức ứng xử phù hợp. 

II – Bệnh Alzheimer giai đoạn cuối – Những điều cần lưu ý

   Bởi đây là giai đoạn cuối nên người nhà cần hết sức lưu ý cũng như chăm sóc người bệnh cẩn thận, tránh những tình huống không may xảy ra.

II.1 – Dấu hiệu nhận biết giai đoạn cuối của bệnh Alzheimer

   Cùng điểm qua một số triệu chứng thường gặp khi bệnh đã trong giai đoạn tiến triển nặng. Cụ thể như sau: 

• Giờ giấc ngủ, nghỉ bị đảo lộn 
• Không thể di chuyển mà phải dùng xe lăn 
• Không thể tự ăn uống, cảm thấy khó nuốt
• Không nhận thức được về thế giới xung quanh 
• Dễ kích động vào một số thời điểm cố định trong ngày
• Dễ mắc các bệnh nhiễm trùng 
• Vệ sinh không tự chủ hoặc gặp khó khăn trong vấn đề này 
• Tính cách thay đổi: nóng giận, bất hợp tác
• Cơ bắp dần cứng lại…

II.2 – Cách chăm sóc người bệnh Alzheimer giai đoạn cuối

   Chăm sóc người bệnh Alzheimer, đặc biệt khi họ ở giai đoạn cuối không phải công việc dễ dàng. Bởi lẽ, người chăm sóc không chỉ cần có tình yêu thương, sự cẩn thận mà phải có tâm lý thật vững vàng. Giai đoạn cuối, bệnh nhân sẽ mất đi hoàn toàn khả năng đáp ứng nhu cầu của chính mình. Cùng với đó, nhiều căn bệnh cũng kéo theo: nhiễm trùng, suy dinh dưỡng…

   Một số công việc phổ biến và lưu ý khi bệnh nhân đang ở giai đoạn cuối gồm:

• • Chia nhỏ bữa ăn, làm thức ăn dễ nuốt (cắt nhỏ, nghiền nát)… Đồng thời, không bật ti vi hay thiết bị điện tử có phát ra âm thanh khi ăn để có không gian ăn uống yên tĩnh.
  • Tránh để vật dụng nguy hiểm gần người bệnh
  • Động viên người bệnh
  • Báo ngay bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường.

   Bên cạnh việc người thân chăm sóc tại nhà, hiện nay nhiều gia đình chọn đưa người bệnh vào các cơ sở y tế để có người chăm sóc chuyên nghiệp. Đây cũng là một giải pháp phù hợp giúp giảm đau đớn cho người bệnh và giảm gánh nặng cho người thân. 

II.3 – Những vấn đề cần lưu ý khi bệnh nhân bước vào giai đoạn cuối của bệnh Alzheimer

   Do ở giai đoạn cuối, bệnh nhân không hoàn toàn minh mẫn nên nếu lập di chúc thì đó cũng không phải là tài liệu hợp lệ. Vì thế, mọi tài sản hiện có, các thành viên trong gia đình hưởng thế nào đều do pháp luật quy định.  

   Kết luận: Rõ ràng, hội chứng Alzheimer có rất nhiều triệu chứng khác nhau, và không phải lúc nào cũng xác định được bệnh một cách rõ ràng, đặc biệt khi bệnh mới nhen nhóm. Do đó, việc thăm khám tại các cơ sở y tế định kỳ để có hướng can thiệp kịp thời là điều nên làm. Đặc biệt, nếu bệnh nhân đang ở giai đoạn cuối, gia đình cần tham khảo lời khuyên của bác sĩ. Cùng với đó, cần có kế hoạch cụ thể để việc chăm sóc người thân diễn ra một cách hiệu quả và nhẹ nhàng hơn.