Dấu hiệu báo tai biến mạch máu não sớm nhất

Việc nhận biết sớm dấu hiệu tai biến mạch máu não là rất quan trọng, vì nó có thể quyết định tới sự sống của người bệnh. Tuy nhiên thật không dễ dàng để biết trước các triệu chứng của một cơn tai biến mạch máu não, bởi nhiều người có thể lầm tưởng đó là các triệu chứng do quá trình lão hóa hoặc bị nhầm lẫn với những bệnh khác có triệu chứng tương tự. Bài viết dưới đây sẽ đưa ra một số tín hiệu sớm nhất cảnh báo bệnh tai biến mạch máu não có thể xuất hiện khi những biểu hiện này xảy ra:

1, Những báo hiệu tai biến mạch máu não sớm nhất

Một trong những báo hiệu bệnh tai biến mạch máu não xuất hiện sớm nhất là sự xuất hiện của các cơn thiếu máu não thoáng qua. Đây là tình trạng lưu lượng máu lên não giảm nên không cung cấp đủ oxy và dưỡng chất cần thiết cho một số vùng của não. Những trường hợp này rất dễ xảy ra vì hệ thống mạch máu não phần lớn là mạch máu tận, rất nhỏ và dễ bị tổn thương. Tuy nhiên cơn thiếu máu thoáng qua này thường hồi phục nhanh, thời gian hồi phục vài phút hoặc vài giờ và không để lại dấu hiệu yếu liệt hoặc có biểu hiện nguy hiểm gì khác. Chính vì điều đó khiến nhiều người lầm tưởng rằng đó là do cơ thể căng thẳng, mệt mỏi, hoặc thiếu máu thông thường, sau một hai lần không thấy có hậu quả nghiêm trọng dễ đâm ra coi thường, không chịu theo dõi và kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Đến khi bị tai biến mạch máu não thật sự thì đã quá muộn màng.

Những biểu hiện nguy hiểm khác:

Theo kết quả tìm thấy từ nghiên cứu của “Tạp chí Thần kinh học, Ngoại thần kinh và Tâm thần học” cho thấy: Những triệu chứng thần kinh khó mô tả, nhiều cảm giác lạ như ngứa ran, mất thính lực, mất thị lực từng cơn, chóng mặt, đau đầu, lú lẫn, vụng về hoặc khó khăn khi nói kéo dài chừng vài giây hoặc vài phút có thể đáng lo, nhưng sau đó rơi vào quên lãng là dấu hiệu báo trước bệnh tai biến mạch máu não có thể xảy ra. Cụ thể:

Chân tay tê liệt: bệnh nhân cảm thấy một bên mặt hoặc tứ chi tê liệt, đau nhức, cơ thể rã rời, miệng chảy nước bọt, hoa mắt chóng mặt… vài giờ hoặc vài ngày trước đó. Những biểu hiện này rõ nhất là sau khi ngủ dậy. Đây là một dạng phản ứng do hệ thống động mạch cảnh không cung cấp đủ máu, não thiếu máu, thiếu ôxy.
Rối loạn thị giác: hiện tượng này thường diễn ra trong vài giây hoặc vài phút và sau đó lại hồi phục thị lực bình thường. Điều này chứng tỏ võng mạc mắt bị thiếu máu tạm thời, khả năng lưu thông của mạch máu não bị thu hẹp nghiêm trọng.
Khó nói: Không nói được hoặc khó nói hoặc không hiểu được người khác nói, có lúc tư duy lộn xộn, hỏi không đáp, gọi không thưa… Đây cũng là do việc cung cấp máu cho não bị thiếu, ảnh hưởng đến trung khu ngôn ngữ của vỏ não.
Đau đầu chóng mặt: Nếu người bệnh có tiền sử tăng huyết áp thì khi xuất huyết não, sự giao động của huyết áp sẽ tăng cao, gây ra đau đầu, chóng mặt, thậm chí kèm theo buồn nôn, nôn, trong người cảm thấy khó chịu… Người bệnh có lúc còn cảm thấy quay cuồng rồi đột ngột bị ngã bất tỉnh. Rất có thể đã xảy ra hiện tượng xuất huyết não.
Ngáp nhiều: Ở người cao tuổi, do xơ cứng động mạch não, các mạch máu bị thu hẹp làm cho việc lưu thông máu chậm lại, gây thiếu máu, thiếu ôxy cho tổ chức não. Chức năng của não bị ảnh hưởng gây hiện tượng ngáp. Nếu trong một vài ngày, người cao tuổi có hiện tượng ngáp nhiều liên tục chứng tỏ não bị thiếu máu và có thể xảy ra tai biến cần cảnh giác.

Những triệu chứng trên có thể xảy ra một tháng trước khi tai biến mạch máu não xuất hiện. Vì thế, nếu nhận thấy bất cứ dấu hiệu nào cần báo ngay với các bác sĩ chuyên khoa để bảo vệ mình sớm nhất có thể.

2, Dấu hiệu tai biến mạch máu não điển hình

Tai biến mạch máu não có thể khiến người bệnh bị liệt, mất trí nhớ, thậm chí tử vong tùy thuộc vào vùng não bị ảnh hưởng và mức độ trầm trọng của tổn thương. Dưới đây là các triệu chứng tai biến mạch máu não điển hình mà mọi người cần phải cảnh giác :

Nhức đầu dữ dội, đột ngột.
Chóng mặt, ù tai, choáng váng.
Chân tay tê liệt, cầm đồ không chắc, chân đi không vững, nhặt vật dụng khó khăn
Rối loạn ngôn ngữ: nói khó, nói ngọng, mọi người không hiểu được bệnh nhân nói gì.
Bệnh nhân có cảm giác như kim châm, kiến đốt ở đầu chi tay, chân, một nửa bên trên người.
Xuất hiện những “khoảng vắng”: thỉnh thoảng bệnh nhân như mất hẳn sự kiểm soát của chính mình. Đang nói bỗng mất ngang trong giây lát mới lại tiếp tục được câu chuyện. Để rơi vật dụng trong tay mà không biết để rồi vài giây sau mới sực nhớ ra và nhặt lên.
Bệnh nhân đột nhiên mất định hướng trong vài phút, vài giờ. Thoáng quên, thoáng điếc, mất định hướng về không gian và thời gian.
Cảm giác như có ruồi bay trước mắt, mất thị lực hoàn toàn hoặc một phần, hoặc một hai bên trong giây lát.

3, Cách xử lý tai biến mạch máu não

Khi thấy bệnh nhân có những dấu hiệu trên, người nhà nên thực hiện các thao tác dưới đây càng sớm càng tốt. Bởi nếu để tình trạng này kéo dài thì khả năng bệnh nhân phải đối mặt với những di chứng sau tai biến mạch máu não là vô cùng nguy hiểm và khó lường:

B1: Gọi xe cấp cứu 115

B2: Trong lúc đợi xe, người nhà áp dụng các quy tắc sau:

Đỡ người bệnh khỏi bị ngã và đặt xuống chỗ thoáng, nghiêng qua một bên nếu nôn ói, móc hết đàm nhớt cho bệnh nhân dễ thở.
Gọi xe đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.
Nếu thấy bệnh nhân khó thở hay ngừng thở: thổi hơi vào miệng bệnh nhân.
Nếu bệnh nhân bị ngừng tim cần bóp tim ngoài lồng ngực
Không tự ý cho bệnh nhân uống hoặc nhỏ thuốc hạ huyết áp hay bất kỳ loại thuốc nào khác.
Không cạo gió, cắt lễ, cúng bái…

Trong khoảng thời gian 3 giờ nếu bệnh nhân được đưa đến các trung tâm y tế hoặc bệnh viện lớn có đủ khả năng điều trị tai biến mạch máu não thì cơ hội cho bệnh nhân sống sót và phục hồi là tốt. Khi đã bỏ qua khoảng “thời gian vàng”, người bệnh sẽ không có các biện pháp tối ưu để điều trị và do đó khả năng hồi phục của bệnh nhân sẽ rất kém có thể sẽ để lại di chứng nặng nề. Do đó, khi thấy các biểu hiện bất thường, người nhà nên nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời nhất.