8 Triệu chứng bệnh Alzheimer rõ nét, phổ biến hay gặp nhất

   Bệnh Alzheimer – một tiến trình thoái hóa bệnh lý của não bộ – vượt quá giới hạn của sự quên thông thường. Triệu chứng bệnh Alzheimer có thể bắt đầu bằng sự rối loạn và mất trí nhớ nhẹ nhàng, nhưng dần dần sẽ dẫn đến sự suy giảm trí tuệ bất hồi phục nặng nề, tàn phá khả năng nhớ, lý luận, học tập và trí tưởng tượng của người bệnh.

(Bài viết được tham khảo ý kiến của bác sỹ Nguyễn Hồng Hải – Nguyên Phó Giám đốc Bệnh Viện Y Học Cổ Truyền Hòa Bình)

? Triệu chứng bệnh Alzheimer

Phần lớn bệnh nhân Alzheimer đều có những triệu chứng chung như sau:

• Tính hay quên liên tục và tăng dần: Bệnh Alzheimer khởi đầu bằng một giai đoạn quên, đặc biệt là quên những sự việc mới diễn ra hoặc những việc đơn giản. Nhưng về sau triệu chứng quên cứ tồn tại và tăng dần. Bệnh nhân thường quên nội dung các cuộc nói chuyện, quên các đồ vật, đặt sai vị trí của chúng, thường đặt chúng không đúng theo logic và công dụng. Bệnh nhân thường quên tên bạn bè, rồi cuối cùng quên hẳn cả tên những người thân trong gia đình và tên các đồ vật thường dùng nhất, như cái lược, đồng hồ,…
• Khó khăn trong suy nghĩ trừu tượng: Bệnh  nhân Alzheimer gặp rắc rối với sổ tiết kiệm của họ, nhất là phải nhận ra và hiểu các con số.
• Khó khăn trong tìm kiếm ngôn từ chính xác để diễn đạt: Thật là một thử thách lớn lao cho các bệnh nhân Alzheimer  khi phải tìm kiếm các từ ngữ chính xác để diễn đạt những suy nghĩ của mình và ngay cả chỉ để hiểu kịp các cuộc nói chuyện. Việc đọc và viết cũng gặp khó khăn.
• Mất định hướng: Bệnh nhân Alzheimer bị mất định hướng về thời gian và không gian. Họ không nhớ rõ ngày giờ, bị lạc trong chính ngôi nhà của mình. Sau cùng bệnh nhân hay đi lang thang ra khỏi nhà.
• Mất khả năng phân tích và suy xét: Việc giải quyết các vấn đề xảy ra hàng ngày (như làm thế nào để biết thức ăn trên bếp lò bị cháy) trở nên rất khó khăn. Bệnh nhân Alzheimer giờ đây gặp phải trở ngại lớn trong việc thực hiện những công việc đòi hỏi phải có kế hoạch, những quyết định và suy xét.
• Thực hiện các công việc quen thuộc khó khăn: Những công việc quen thuộc hàng ngày cần phải làm qua các bước tuần tự, ví dụ như việc nấu ăn, đã trở thành một cuộc chiến đấu khó khăn cho người bệnh. Cuối cùng thì bệnh nhân Alzheimer quên cả cách thực hiện những công việc cơ bản nhất, như đánh răng chẳng hạn
• Thay đổi nhân cách: Người bệnh có tính khí thay đổi thất thường. Họ hoài nghi hết thảy mọi người, cố chấp và cách ly với xã hội. Lúc còn sớm, triệu chứng này có thể là phản ứng của người bệnh với tâm trạng thất vọng khi họ nhận thấy mình không thể kiểm soát được trí nhớ. Vì vậy mà trầm cảm hay đi đôi với bệnh Alzheimer.
• Mất ngủ cũng thường xảy ra: Khi bệnh tiến triển nặng, bệnh nhân trở nên khó tính, hay kích động và cư xử không phù hợp.

   Điển hình, những người thân của bệnh nhân Alzheimer ghi nhận một sự thay đổi dần dần – không phải đột ngột. Đến khi bệnh tiến triển, các triệu chứng ngày càng nặng lên buộc bệnh nhân hoặc người nhà phải tìm đến sự giúp đỡ của thầy thuốc. Nhiều bệnh nhân Alzheimer cũng nhận ra rằng trí nhớ của mình có vấn đề, có thể sẽ rất nặng nề. Quá trình bệnh lý xảy ra nhanh hay chậm tùy thuộc rất nhiều vào từng cá thể. Từ triệu chứng quên đơn giản đến lúc sa sút trí tuệ nặng nề có thể kéo dài 5 năm, nhưng cũng có người đến 10 năm hoặc lâu hơn.

   Bệnh quên Alzheimer thường diễn tiến từ nhẹ đến vừa, đến nặng. Bệnh nhân còn ở giai đoạn nhẹ thường có thể sống một mình được và có thể xử lý công việc khá tốt. Ở giai đoạn vừa người bệnh sẽ gặp khó khăn lớn nếu không có người giúp đỡ, còn ở giai đoạn cuối thường không thể tự chăm sóc bản thân họ được.

? Triệu chứng Alzheimer giai đoạn rất nhẹ – Trước khi mất trí nhớ

Có thể gọi đây là giai đoạn khởi phát của bệnh. Lúc này, triệu chứng điển hình nhất của Alzheimer là mất trí nhớ sẽ chưa được thể hiện. Vì vậy, mọi người có thể nghiên cứu và nhận biết thông qua một số những biểu hiện như: 

• Hay quên các sự kiện gần và khả năng tiếp thu thông tin mới bị suy giảm. 
• Thường mất tập trung với mọi sự kiện xung quanh cuộc sống thường ngày. 
• Khả năng lập kế hoạch và tư duy trừu tượng
• Khả năng nhận thức cũng có dấu hiệu bị suy giảm. 

? Triệu chứng của bệnh Alzheimer giai đoạn nhẹ

 Giai đoạn này biểu hiện bệnh Alzheimer có xu hướng thể hiện rõ hơn đôi chút so với lúc bệnh mới bắt đầu khởi phát. Với những người để ý, hoàn toàn có thể thấy được sự thay đổi của bản thân mình. 

• Trí nhớ và khả năng học hỏi giảm sút hơn
• Một số người sẽ xuất hiện biểu hiện suy giảm chức năng ngôn ngữ như gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn từ để biểu đạt suy nghĩ. Cách nói chuyện cũng không được lưu loát. Thậm chí, cả việc viết cũng gặp nhiều trở ngại. 
• Một số việc mới xảy ra trong quá khứ bị quên lãng. Đôi khi quên cách sử dụng một món đồ nào đó thông dụng. 

Các nhà nghiên cứu đã gọi giai đoạn mất trí nhớ là giai đoạn suy giảm nhận thức nhẹ, hay giai đoạn tiền Alzheimer. Giai đoạn này là thời khoảng giao nhau giữa những triệu chứng suy giảm trí nhớ bình thường do tuổi già và những triệu chứng nhẹ đầu tiên của Alzheimer.

Bệnh nhân suy giảm nhận thức nhẹ, mất trí nhớ vượt quá ngưỡng bình thường ở tuổi của họ, nhưng chưa phải là sa sút trí tuệ của Alzheimer. Việc phân loại dạng mất trí nhớ này giúp các thầy thuốc chẩn đoán chính xác hơn để hỗ trợ hữu hiệu cho người bệnh. Nó giúp cảnh báo cho bệnh nhân nguy cơ cao phát triển bệnh Alzheimer.

? Triệu chứng giai đoạn khá nặng

Alzheimer triệu chứng ở giai đoạn khá nặng có nhiều biểu hiện rõ rệt hơn. Điều này cũng đưa ra nhiều cảnh báo cho cả người mắc bệnh và người thân xung quanh cần có biện pháp kịp thời can thiệp để phòng ngừa bệnh diễn tiến nặng. Các triệu chứng thường xuất hiện ở giai đoạn này gồm: 

• Mất khả năng thực hiện các hoạt động sinh hoạt thường ngày.
• Gặp nhiều khó khăn trong giao tiếp hơn: quên từ vựng, dùng sai từ, khả năng đọc viết cũng dần giảm sút. 
• Khả năng vận động suy giảm, mất cân bằng và dễ bị ngã. 
• Trí nhớ sa sút nghiêm trọng hơn, quên nhiều điều, thậm chí là người thân xung quanh cũng có thể bị căn bệnh này khiến người mắc bệnh quên lãng. 
• Ta thường thấy người mắc bệnh Alzheimer hay đi lang thang, đây là dấu hiệu cho thấy họ bị thay đổi hành vi do bệnh. Đồng thời, tính khí cũng trở nên khó chịu, dễ cáu gắt hơn. 
• Một số trường hợp có thể xuất hiện hiện tượng bị ảo giác. 

? Triệu chứng giai đoạn rất nặng

Đây có thể gọi là giai đoạn cuối của bệnh Alzheimer, những biểu hiện bệnh được thể hiện rõ ra bên ngoài: 

• Người bệnh mất hoàn toàn khả năng nhận thức, nhớ nhớ quên quên. 
• Suy giảm chức năng vận động, một số trường hợp có thể bị bại liệt phải nhờ đến sự chăm sóc của người thân. 
• Tính cách thay đổi, thường xuất hiện nhiều hành vi nguy hiểm như tấn công người đối diện, tự tử,… 
• Dễ dẫn đến nhiều biến chứng bệnh khác như viêm phổi, tiểu đường,… 

? Biến chứng bệnh Alzheimer

Hầu hết bệnh nhân Alzheimer không tử vong do bệnh chính mà thường do các bệnh kèm theo, như viêm phổi hoặc các nhiễm trùng khác. Ở Alzheimer giai đoạn nặng, bệnh nhân mất tất cả các khả năng tự chăm sóc cho bản thân. Họ ăn uống khó khăn, không kiềm chế hoặc không thể kiểm soát bước đi và thường đi lang thang khỏi nhà. Mất các khả năng kiểm soát, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như:

• Viêm phổi: Khó nuốt thức ăn và các dịch uống làm bệnh nhân dễ hít các chất này vào phổi, gây ra viêm phổi hít.
• Nhiễm trùng:Bệnh nhân thường đi tiểu không tự chủ nên phải đặt thông tiểu, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường niệu, nếu không được điều trị sẽ càng nặng hơn, có thể đe dọa mạng sống bệnh nhân.
• Té ngã và các biến chứng:Người bệnh thường bị mất định hướng và dễ dàng bị vấp ngã, làm tăng nguy cơ gãy xương. Hơn nữa, té ngã thường làm chấn thương đầu nặng, như xuất huyết nội sọ, bệnh nhân phải chịu phẫu thuật nằm viện dài ngày, càng làm tăng nguy cơ huyết khối trong não, tim, phổi, loét da do tư thế,…tất cả đều đe dọa mạng sống người bệnh.

? Có thể bạn quan tâm:

• Top 3 cách chữa bệnh Alzheimer hiệu quả nhất hiện nay
• Tổng hợp 8 nguyên nhân gây bệnh Alzheimer phổ biến

? Các dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh Alzheimer

   Đối với một số người, bệnh Alzheimer có xuất hiện nhiều dấu hiệu cảnh báo sớm. Nếu bạn là người quan tâm đến sức khỏe, hoàn toàn có thể nhận thấy được điều bất thường. Dưới đây là một số dấu hiệu bệnh Alzheimer bạn không nên chủ quan:

• Tình trạng suy giảm trí nhớ xảy ra, khiến cho cuộc sống thường ngày của người bệnh bắt đầu bị xáo trộn. 
• Lú lẫn về thời gian hoặc địa điểm. 
• Gặp khó khăn trong việc tư duy hình ảnh, không gian. 
• Phát sinh khó khăn về ngôn ngữ trong cả khi nói và viết. 
• Khả năng phán đoán bị suy giảm. 
• Thay đổi tính khí, dễ cáu gắt và khó chịu với mọi thứ xung quanh. 
• …

   Bệnh Alzheimer nếu không được phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp, ngăn chặn sự phát triển của bệnh có thể gây ra nhiều hệ lụy nguy hiểm. Do đó, nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng bệnh Alzheimer nào, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám. Tuyệt đối không được chủ quan bởi nó ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng đến sức khỏe và tuổi thọ.